Cumhuriyetin kurulmasıyla birlikte okuma yazma seferberliği başlatıldı. 3-Mart 1924te Tevhidi Tedrisat kanunu çıkartılarak öğretimdeki çok başlılık giderildi Milli Eğitim Bakanlığına bağlanarak devlet denetimi altına alındı. 1935te İsmail Hakkı Tonguç İlköğretim genel müdürlüğüne vekâleten atandı. İsmail Hakkı Tonguç’un en büyük hedefi Türk köylüsünü cehaletten kurtarmak aydınlanmasını sağlamaktı. Bu amacı en iyi şekilde gerçekleştirecek olan köylü çocukları olduğunu düşünerek Askerliğini çavuş onbaşı olarak yapan köy çocuklarını Kısa bir kurstan sonra Köylere eğitmen olarak atadı.

1937de Eskişehir Çifteler, İzmir Kızıl Çullu Köy enstitüleri daha sonra Kastamonu Gölköy, Kırklareli Kepir tepe köy enstitüleri açıldı. Birbirini takip eden yıllarda yenilerinin açılışı devam etti. 1940 yılında Hasan Ali Yücel Milli Eğitim Bakanı olunca 17 Nisan 1940ta Köy Enstitüleri kanunu kabul edildi. Okulların sayısı artırıldı okuma yazma oranı hızla yükseldi. 17 Nisan 1949 da Din kültürü dersleri seçmeli ders olarak programa alındı. Tam bağımsız Laik ve demokratik birey yetiştirmeyi amaçlayan ve tamamen yerli (milli) olan köy enstitüleri 27 Ocak 1954te kapatıldı. Din kültürü dersleri 1954yılında ilkokullarda haftada iki saat olmak üzere zorunlu orta dereceli okullarda seçmeli ders olarak kabul edildi.

Osmanlı döneminde Daru’l Fünun’a bağlı (Şimdiki İstanbul Üniversitesi) bir imam hatip okulu benzeri bir okul vardı. Medresede eğitime devam ediyordu. Cumhuriyet kurulunca bu okullar M.E. B lığına bağlandı ve adı da İmam Hatip Lisesi oldu Ancak öğrenci yokluğu nedeniyle kapatıldı.21Mayıs 1948 de 10 aylık İmam Hatip yetiştirme kursu olarak açıldı. 17 Ekim 1951 de İmam Hatip Okulu olarak eğitime başladı. İlkokullar önce üç yıl daha sonra beş yıl olarak öğretim yaptı.

Çok partili hayata geçtikten sonra her gelen Milli Eğitim Bakanı kendi siyasi tercihine göre yeni bir sistem yeni bir proje getirdi. O kadar ki yazboz tahtasına çevirdiler. Öğrencilerin başı döndü. Veliler şaşırdı. Ama işin doğrusu bu sistemler öğrenci odaklı değildi, karar mekanizmalarında eğitimciler yoktu. Yapılanların tümü siyasi mülahazalarla yapılıyordu. Araştırmacı, veri tabanına dayalı bilimsel bir sistem yerine bilgi edinmeye, ezbercilğe dayalı sistemlerdi. Bu sistemler akıl yürütme (muhakeme etme) problem çözme eleştirel ve analitik düşünme becerisi kazandıran sistemler değillerdi.

4 yılda bir eğitim şuraları toplanarak eğitim öğretim hizmetlerinin verimli, başarılı olması için Milli Eğitim Bakanlığına tavsiye kararları alır. Ancak şuraya katılanları bakanlık seçer. Son şura toplantısında(2-5 Aralık 2014) alınan kararlardan bazıları şunlar

Değerler eğitimine yer verilmesi(,Peygamberin hayatı) Kültürümüze ait masal ve hikayelere yer verilmesi(,Dini içerikli hikaye masallar) 1,2,3. Sınıflarda din kültürü ve ahlak bilgisi dersi okutulması Orta öğretimde hafızlık için ara verilme süresinin iki yıla çıkartılması Türkiye Cumhuriyeti ve Atatürkçülük kitabının yeniden yazılması Otelcilik ve Turizm meslek liselerinde okutulan Alkolü içecek ve kokteyl hazırlama programının kaldırılması Kutlu Doğum Haftasının belirli gün ve haftalar içinde yer alması Kamu personelinin Cuma günkü öğle tatilinin iki saata çıkartılması. Vs. vs. Bu kararları alanların eğitimci olduklarını düşünmek bile istemem. Gençlerimizin üniversite giriş sınavlarında fen ve matematik dallarında başarı oranları%12-13 dolaylarında binlercesi sıfır çekerken alınan tavsiye kararlar ve uygulamaları bunlar.

Ülkemizin de üyesi olduğu OECD (Organisation for Economic Co Operation Development) Kalkınma için Bölgesel İş Birliği Teşkilatı, üye ülkelerde üçer yıllık dönemlerde 15 yaşındaki öğrenciler arasında ortak sınav yapar. Kısaca PISA denen bu program Öğrencilerin bilgi ve becerilerini değerlendirir. Bu sınavda bizim öğrencilerimiz hep sonuncu olur. Son yapılan 2012 yılı sınavlarında 65 ülke içinde44. Sıradayız. Yine PISA verilerine göre ileri seviyede yaratıcılığa sahip gençlerimizin oranı %2,2 OECD ortalaması %11,4 Güney Kore %28. Bilgiye ulaşma özgürlüğünde 180 ülke içinde 154. Sıradayız. Aynı amaçla Dünya Bankasının geliştirdiği TIMSS Ölçme Değerlendirme sistemi de PISA verileriyle bire bir örtüşmekte yani 65 ülke içinde 44.yüz. (TIMSS düzenli olarak4 yıllık dönemlerde gerçekleştirilen uluslararası matematik ve fen eğilimleri araştırması 4. Ve8. Sınıf düzeyindeki öğrencilerin matematik ve fen bilimleri alnında kazandıkları bilgi ve becerilerin değerlendirilmesine yönelik bir tarama araştırmasıdır. Amaç: Eğitimin yükseltilmesi için üye ülkelere veri tabanı oluşturmak.)

Eğitimde çağ atlattığını iddia eden hükümetin getirdiği nokta bu. Diğer milletler uzay araştırmalarına hız verip marsta jüpiterde araştırmalar yaparken biz enerjimizi türban ve okullarda mescit açılması tartışmalarıyla geçirdik. Ama hakkını yememek lazım İmam Hatip liselerinin sayısını artırıp öğrenci sayısını yükseltti. Eğitime genel bütçeden ayrılan pay yeterli olmayıp AR GE çalışmaları (Araştırma Geliştirme) yeterince yapılamamaktadır. Üniversiteler bilim yuvası olmaktan uzaklaştırılıp siyaset kurumunun arenasına dönüştürüldü. Özerk olması gerekirken Bağımlı hale getirildi. Dünya üniversiteleri arasında ilk yüz arasına giren tek üniversitemiz Orta Doğu Teknik Üniversitesi OTTÜ Bu günlerde tartışmanın ortasında kaldı. Çünkü biraz öğrenci odaklı ve siyasi erkten bağımsız hareket edebiliyor.

4Şubat 2016 Perşembe günü Yeniyüzyıl gazetesinde yayınlanan bir araştırma sonucunu sizlerle paylaşacağım

2014-2015yılı Ankara’daki okullarda rehberlik ve mali süreçler açısından, 145 müfettiş tarafından inceleme denetleme yapıldı. İncelenen okullar: 90 Anadolu Lisesi, 115 dersane, 22 Fen Lisesi, 13 Anadolu imam hatip lisesi, 23 İmam hatip ortaokulu, 187 İlkokul 76 Meslek Lisesi, 168 Anaokulu, 176 Sürücü Kursu 148 Özel Eğitim ve Rehberlik merkezi, 102 ortaokul incelenmiş, sonuçlar şöyle özetlenmiş.

1-Sınavlarda analiz, sentez becerilerini ölçecek farklı soru tipleri yok.

2-Öğrenci başarısının ölçülmesinde geçerliliği düşük sınavlar yapılıyor.

3-Sınavlardan sonra soru ve öğrenci başarı analizi yapılmıyor.

4-Öğretmenler derste müfredattan kaldırılmış konuları işliyor.

5- Okullarda Talim Terbiye Kurulu onayı olmayan dersler okutuluyor.

6-Özel okullarda öğretmenler notları TEOG’da yüksek puan için şişirmiş.(Temel öğretimden orta öğretime geçiş.)

7-Okul kütüphaneleri öğrencilere açılmıyor.

8-Labaratuvarlar yok olanlar da kullanılamaz durumda.

9-Seçmeli dersleri öğrenciler değil öğretmenler seçiyor.

10-Yangın tüpleri bozuk vanalar çalışmıyor, yangın merdivenleri acil çıkış kapıları kilitli.

11-Elektirik panoları yangın tehlikesi içeriyor

12 Tuvaletler kabinlerle birbirinden ayrılmamış.

13- Kantin yemekhane ve servis çalışanları denetlenemiyor, sabıka kayıtları yok. Vs.

Yine 8 Şubat 2016günü Vahdet Gazetesinde bir araştırma yayınlandı. Stratejik Araştırmalar merkezi uzmanı Talip Erguvan, Milli Eğitim Bakanlığı Yetkilisiyle yaptığı görüşmenin sonucunu şöyle açıklamış.

1-Okul çağına geldiği halde hiç okula başlamamış çocuk sayısı 130 bin civarında

2-Ortaokul ya da liseyi yarıda bırakan öğrenci sayısı yıllık ortalama 400 bin

3-Son dönemde Terör nedeniyle okuluna gidemeyen öğrenci sayısı 183 bin

4-6 bin sahte diplomalı açık öğretim liseli tespit edildi. Sahte Diplomalı öğretmen ve Yöneticiler var.

5-Öğretmen dağılımında eşitsizlik var. Örneğin Ankara’da 25 norm kadrolu okulda 60 kişi var, Doğuda öğretmen eksiği var.

6-Meslek liselerinde öğretmen açığı var.

7-Okullarda Laboratuvar yok.

8-180 bin okul depreme dayanıksız.

9-Eğitim Sendikaları işlevlerini kaybetmiş durumda, Sendikalar Müdür ve öğretmen atama Tayın mekanizmalarına dönüşmüş.

Adem Kaya